Veritabanı

         En basit anlamda veritabanı, belirli bir amaca yönelik düzen verilmiş kayıt ve dosyaların tümüdür. Bilgisayar sisteminizde arkadaş ya da müşterilerinizin ad ve adreslerini toplamış olabilirsiniz. Belki, yazdığınız tüm mektupları topluyor ve alıcıya göre düzen veriyorsunuz. Ödeme ve tahsilat yapılacak hesaplarınız ya da çek defterinizin borçları ve bakiyesi gibi finansal verilerinizi topladığınız bir grup dosyalarınız da olabilir. Konularına göre düzen verdiğiniz sözcük işlemci belgeler, en geniş anlamda, bir tür veritabanıdır. Kullanıma göre düzen verdiğiniz elektronik tablo dosyaları da ayrı bir tür veritabanıdır. Windows 'Başlat' menüsündeki tüm program kısayolları da bir veritabanıdır. Sık Kullanılanlar klasöründe düzen verilmiş internet kısayolları bir veritabanıdır.

     Çok düzenliyseniz, birkaç yüz elektronik tablo ya da kısayolunu klasör ve alt klasörleri kullanarak yönetebilirsiniz. Bunu yaptığınızda, veritabanı yöneticisi siz olursunuz. Çözmeye çalıştığınız sorunlar büyüdükçe ne yapacaksınız? Veriler çeşitli belgelerde ya da elektronik tablolarda saklanmışken, tüm müşterilerle ve onların siparişleriyle ilgili bilgileri nasıl kolayca toplayabilirsiniz? Yeni bilgiler girince dosyalar arasındaki bağlantıları nasıl koruyabilirsiniz? Verilerin doğru girildiğinden nasıl emin olursunuz? Bilgilerinizi birçok kişiyle paylaşma gereksiniminiz olup, aynı anda iki kişinin aynı verileri güncelleştirmeye çalışmasını istemediğinizde ne yapacaksınız? Bu tür güçlüklerle karşılaşmışsanız, bir veritabanı yönetim sistemine (DBMS) gereksiniminiz var demektir.


     Veritabanlarının amacı büyük miktardaki kurumsal verileri işlemektir. Veriler düzenli bir biçimde elektronik ortamda kaydedilirler. Düzenli olarak yedeklenen ve kontrol edilen bu bilgiler çok sayıda uygulamanın ve kullanıcının hizmetine sunulur. Büyük miktarlardaki verilerin hızlı ve güvenli bir biçimde gereksinim duyulan bilgiye dönüştürülmesi veritabanlarının en önemli özelliklerinden birisidir.

• Veritabanı, belli bir alanda ve birbiriyle ilişkili olarak düzenlenmiş veriler topluluğudur.
• Veritabanı, bir çok kullanıcı tarafından kullanılan birbirleriyle ilişkili geniş bir veri kümesinin düzenlenmesi, depolanması ve sorgulanması için kurulan sistemdir.
• Veritabanı, bir çok uygulamaya hizmet vermek için zararlı ve gereksiz veriler hariç ilişkili verilerin saklandığı bir veri topluluğudur.
• Veritabanı, bilgisayar temelli bir kayıt tutma sistemidir. Sistemin amacı verileri kayıt etmek ve bakımını yapmaktır.
• Veritabanı, bir organizasyonda verilerin merkezi kontrolünü sağlar.
• Veritabanı sistemi, basitçe  bir kayıt takip sistemidir.

 Günümüzde herhangi bir veritabanı yönetim sisteminin kullanılmadığı uygulama programlarına pek rastlanmıyor. Bu talebe bağlı olarak çok sayıda veritabanı yönetim sistemi ortaya çıkmıştır. Bunlardan bazıları Microsoft Access, Microsoft SQL Server, Oracle, Sybase’dir. Bu veritabanlarının en önemli ortak özelliği ilişkisel veritabanı teknolojisini içermeleridir.

Veritabanı Nerelerde Kullanılır?

     Veritabanı denildiği zaman çoğu insanın aklına sadece bilgisayarlar gelir. Bilgisayarlar veritabanlarının en çok kullanıldıkları alan olabilirler ama veritabanlarının kullanıldıkları tek alan değildirler. Veritabanı kullanım alanlarına örnekler ile açıklayalım.

---> Basit bir ingilizce-türkçe sözlükte veritabanı kullanılır.
---> Hastahane de hasta kayıtlarını tutmak için veritabanı kullanılır.
---> Her gün kullandığımız cep telefonları ile yaptığımız görüşmelerin tüm detayları gsm şirketleri tarafından veritabanlarına kaydedilir.
---> Farklı alanlarda kullanılan otomasyon yazılımlarında veritabanı kullanılır.
---> Bankaların tümünde veritabanı kullanılır.
---> İnternet üzerindeki bütün bilgiler veritabanlarına kayıtlıdır.

Veritabanı Türleri

 ➤ Düz Dosya Veritabanı: Tek tablodan oluşan veritabanıdır. Tüm veriler bu tablo üzerinde tutulur. Tek bir tablo olduğu için 1 dosya içinde barındırılır. Tüm veriler tek tabloda tutulduğu için tutulacak veriye göre hem sütun sayısı çok fazla olur hem de aynı veriyi birçok kayıtta tekrar etmek (data duplication) gerekecektir. Bu sebeple veri boyutu çok fazla olabilir. Düz dosya veritabanı üzerinde işlem yaparken tüm veriler bellek üzerine alınır ve bellek üzerinden sorgular çalıştırılır. Eğer tabloda çok fazla kayıt var ise performans sorunu yaşatabilir.

 ➤  İlişkisel Veri Tabanı: Bu tür veritabanında birçok tablo kullanılır ve tablolar arasında ilişkiler oluşturulur. Bir ilişki,bir tabloya, başka bir tablodaki kaydı bağlamamızı sağlar. Bu şekilde veriler daha az yer kaplar ve işlemlerimizi kolaylaştırır. Bu özelliğinin yanında birden fazla kullanıcıya hitap etmektedir. Bu kullanıcıların her birinin belli hakları vardır. Bu haklar artırılabilir veya azaltılabilir. Örneğin, belirli verilere bazı kullanıcılar erişirken bazı kullanıcılar erişemeyebilir. Bu haklar, veri tabanı yöneticisi tarafından belirlenir. Programcı tarafından yazılan program arayüzleri sayesinde veri tabanı yönetim sistemleri kullanılır.

İlişkisel veri tabanı sistemleri nelerdir?

1- MySQL

2- MsSQL

3- PostgreSQL

4- Oracle

5- Sybase

6- Berkeley

7- Firebird

8- Ms Access

 ➤ Hiyerarşik Veritabanı: Hiyerarşik veritabanları bundan yıllar öncesinde kullanılan bir veritabanı türüdür. Tablolar birbiriyle ilişkili ve hiyerarşik olarak (üstten alta doğru genişleyen bir yapıda) oluşturulur. Bir ağaç yapısı üzerine oturtulan hiyerarşik veritabanlarında alt kırılımların sayısı arttıkça yönetim ve performans açısından problemler yaşanmasına sebep olacaktır.

Veritabanının Avantajları

     Veri tabanına duyulan ihtiyacın asıl nedeni merkezi kontroldür. Veri tabanı, veri tabanı yöneticisi tarafından yönetilir ve sistem merkezi olarak veriler güncellenir. Veri tabanlarının avantajlarını kısaca şöyle sıralayabiliriz:

• Veri tekrarları ortadan kaldırılır ya da en aza indirilir.
• Bellek alanı israfı önlenir.
• Standart bir sorgu dili kullanmak mümkündür.
• Veri bütünlüğünün bozulması önlenir.
• Verinin paylaşımı sağlanır. Aynı veri tüm kolaylığıyla diğer kullanıcılar tarafından da kullanılır.

Veritabanının Riskli Yönleri

• Kurulum ve bakımı için ücretli sistemler kullanıldığında normal dosya sisteminden pahalı olabilir.
• Sistem içinde bazı bileşenler iyi hazırlanmazsa sistem bir bütün olarak başarısızlığa uğrayabilir.

Sık Kullanılan Veritabanı Çeşitleri Nelerdir?

    Veritabanı yönetim sistemleri genellikle yüksek ücretli programlar olmalarına rağmen, akademik kullanılama sunulmuş yada açık kaynak kodlu veritabanı sistemleri de bulunmaktadır. En yayın kullanılan veritabanları MS Sql Server, Access, Oracle ve Mysql dir.